Những giai đoạn sản xuất chiều cao của cơ thể
Có ba giai đoạn cơ thể tăng trưởng rất nhanh về chiều cao: Một là thời kỳ bào thai: Trong 9 tháng có mang, nếu người mẹ được ăn uống tốt sẽ tăng từ 10-20kg thì con sẽ đạt được chiều cao 50cm lúc chào đời và nặng từ 3kg trở lên. Hai là giai đoạn sơ sinh đến 3 tuổi: 12 tháng đầu trẻ tăng 25cm, 2 năm tiếp theo mỗi năm trẻ cao thêm 10cm nếu được nuôi dưỡng tốt. Ba là thời kỳ dậy thì: Con gái từ 10-16 tuổi và đại trượng phu từ 12-18 tuổi là tuổi dậy thì. Trong thời gian dậy thì, cơ thể sẽ có 1-2 năm chiều cao tăng vọt từ 8-12cm mỗi năm nếu được nuôi dưỡng tốt.
Nhưng trong thực tế, chúng ta không thể xác định đúng mực năm đó là năm nào nên vẫn phải đảm bảo dinh dưỡng tốt cho trẻ trong suốt thời gian dậy thì để trẻ sản xuất. Sau thời kỳ dậy thì, cơ thể trẻ cũng tăng chiều cao nhưng với vận tốc rất chậm, tổng cộng số tăng chiều cao của các năm sau không bằng một năm chiều cao tăng vọt của thời kỳ dậy thì.
6 cách sản xuất chiều cao
Ngoài nhân tố di truyền là nhân tố hàng đầu thì 6 nhân tố sau có ảnh hưởng lớn đến sự sản xuất chiều cao của trẻ:
Thời kỳ có mang và sinh nở: Trong quãng thời gian có mang, bề ngoài dinh dưỡng của mẹ ảnh hưởng đến trọng lượng và chiều dài tăng trưởng của thai nhi. Chính vì vậy trước thời kỳ có mang, trong thời kỳ có mang, thời gian cho con bú, người mẹ phải ăn uống vừa đủ các dưỡng chất cần thiết đó là chất đạm, i-ốt, sắt, axit folic, các axit béo chưa no (DHA, ARA)... để con sản xuất mạnh khỏe.
Chế độ dinh dưỡng: Bên cạnh di truyền thì bề ngoài dinh dưỡng tác động lớn đến chiều cao hơn cả gen di truyền. Sự tăng trưởng thể chất, tầm vóc của trẻ chịu tác động trực tiếp của bề ngoài dinh dưỡng. Dinh dưỡng đóng góp đến 32% vào sự sản xuất chiều cao của trẻ. Dinh dưỡng cần phải có đủ năng lượng thích hợp với từng lứa tuổi. Nếu quá ít bé sẽ suy dinh dưỡng nhưng quá nhiều lại gây bụ bẫm. Bữa ăn của trẻ cần đảm bảo vừa đủ 4 nhóm thực phẩm: đạm (chiếm 10-15% tổng năng lượng), tinh bột (chiếm 60-65% tổng năng lượng), chất béo (chiếm 10% tổng năng lượng) và vitamin và khoáng chất. Không nên ăn bất kỳ thứ gì quá nhiều, gây mất cân bằng.
Chế độ dinh dưỡng tác động lớn đến sự sản xuất chiều cao của trẻ.
Thể dục thể chất: Sụn xương là nhân tố sinh ra nên chiều cao của bé. Và để xương sản xuất mạnh khỏe thì việc đồng đội dục, thể thao là điều cần thiết nhất. Lối sống ít vận động sẽ ức chế sự sản xuất của cơ, xương, qua đó làm giảm chiều cao lẽ ra có thể đạt được. Một số môn thể thao tốt cho việc sản xuất chiều cao như đu xà, bơi lội, bóng rổ, các bài tập kéo dài như rướn dài kiểu mèo, kiểu rắn hổ mang, bài tập kéo dài chân...
Môi trường sống: Yếu tố môi trường và xã hội có ảnh hưởng rất lớn đối với sự sản xuất thể lực trẻ em, khác nhau là sản xuất chiều cao. Trẻ dễ bị suy dinh dưỡng thấp còi khi sống trong điều kiện kinh tế xã hội kém sản xuất, môi trường ô nhiễm, không đủ nước sạch sẽ, thực phẩm không đảm bảo bình yên vệ sinh và chất lượng chăm bẵm kém.
Dậy thì sớm: Dậy thì sớm thường tiết ra các hoóc-môn kích hoạt sự sản xuất xương khiến trẻ cao lên rất nhanh. Tuy nhiên, các đầu xương sau đó nhanh nhẹn đóng lại khiến trẻ không tiếp tục cao thêm, những trẻ bị dậy thì sớm thường thấp hơn bạn cùng lứa và không đạt đến chiều cao mà gen di truyền của trẻ pháp luật. Do đó, dậy thì sớm là một trong những nguyên nhân giam giữ sự sản xuất chiều cao ở trẻ vị thành niên.
Ngủ đủ giấc: Với trẻ, giấc ngủ vào vai trò cực kì cần thiết và nó ảnh hưởng tới sự sản xuất chiều cao. Trẻ sơ sinh thường ngủ 22 tiếng, 2-6 tháng cần ngủ 15-18 tiếng, 6-18 tháng ngủ đủ 13-15 tiếng, 18 tháng đến 3 tuổi nên ngủ 12-13 tiếng và trẻ từ 3 đến 7 tuổi nên ngủ 11-12 tiếng mỗi ngày. Nên cho trẻ đi ngủ trước 22 giờ đêm, một giấc ngủ sâu từ 22 giờ đến 3 giờ sáng là lúc cơ thể tiết ra hoóc-môn tăng trưởng cao nhất.
BS. Nguyễn Lâm
0 nhận xét:
Đăng nhận xét