Đầy bụng sau ăn - Cảnh giác chứng hẹp môn vị

SKĐS - Hẹp môn vị là một biến chứng của nhiều bệnh, là tình trạng lưu thông thức ăn và dịch dạ dày xuống tá tràng gặp khó khăn hoặc bị đình trệ một phần, hậu quả dẫn đến dạ dày bị giãn to, dịch và thức ăn ứ đọng ở dạ dày. Nếu để muộn sẽ gây một số biến chứng nguy hiểm.

Có rất nhiều nguyên nhân trong đó thường gặp là do viêm nhiễm tại ổ loét, gây phù nề niêm mạc dẫn đến chít hẹp lòng tá tràng. Vì vậy, nếu không được điều trị dứt điểm sẽ dẫn tới loét xơ chai, gây biến dạng, co kéo và chít hẹp môn vị. Trong bệnh lý ung thư dạ dày, tỷ trọng ung thư vùng hang - môn vị là cao nhất. Các khối u xâm lấn lây nhiễm ở thành dạ dày bao quanh làm hẹp môn vị. Tình trạng hẹp môn vị tăng dần theo tiến triển của khối u. Hình như, còn do một số nguyên nhân khác như: Polyp ở môn vị hay gần môn vị tụt xuống; teo cơ hang vị, hẹp phì đại môn vị; u tụy xâm lấn môn vị, tá tràng; viêm dính quanh tá tràng...

Biểu hiện lâm sàng nhiều chủng loại, mức độ và tính chất các triệu chứng dựa vào vào giai đoạn của bệnh. Khi mới bận rộn, người bệnh thường hình thành đau bụng (thường đau dữ dội sau bữa ăn), đau vùng trên rốn, nếu nôn ra được thì dịu đau hơn kèm theo đầy bụng, ậm ạch, khó tiêu. Ở giai đoạn tiến triển người bệnh thường đau sau bữa ăn 2 - 3 giờ, đau từng cơn liên tiếp nhau, luôn có cảm giác chướng bụng. Bệnh nhân nôn ra thức ăn bữa trước, nôn được thì thoải mái. Ở giai đoạn tiếp theo người bệnh luôn có cảm giác đầy bụng, trướng bụng, ậm ạch, ăn uống khó tiêu. Đau liên tiếp, âm ỉ, người bệnh nôn ít hơn, nhưng mỗi lần nôn ra rất nhiều dịch ứ đọng, chất nôn có mùi thối; tình trạng toàn thân suy sụp rõ rệt.

Đau bụng kèm theo đầy bụng, ậm ạch, khó tiêu cảnh giác với chứng hẹp môn vị.

Nếu không được điều trị người bệnh có bộc lộ mất nước, dễ cáu kỉnh, tiểu tiện ít... cần được cấp cứu kịp thời trước 6 giờ. Nếu để muộn sẽ gây một số biến chứng nguy nan như kích thích dạ dày gây chảy máu, mất nước, mất cân bằng chất điện giải... thậm chí có thể tử trận.

Để phòng tránh biến chứng, người có tiền sử loét dạ dày tá tràng, có tiền sử bệnh tiêu hóa không nên ăn các thức ăn có vị chua dễ gây viêm loét dạ dày như: dưa muối, cà muối, dấm, mẻ, sấu, me, khế, chanh... không hút thuốc, uống rượu, dễ gây viêm loét dạ dày tái phát. Không nên làm việc nặng ngay sau khi ăn.

Cần khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần kịp thời phát hiện và điều trị các căn bệnh polyp dạ dày, phì đại môn vị, lao, giang mai, u đầu tụy... nhằm vứt bỏ các nguyên nhân gây hẹp môn vị.

BS. Nguyễn Văn Long