Thực sự không thể có một loại thực phẩm nào có thể làm trẻ mưu trí, mà các chất dinh dưỡng chỉ có chức năng cung cấp để phát huy những tiềm năng di truyền về gene mưu trí đã sẵn có.
Sự sản xuất trí mưu trí ở trẻ dựa vào vào ba nhân tố: di truyền (gene), hiệ tượng dinh dưỡng và sự rèn luyện, học tập, môi trường sống. Trong đó, hiệ tượng dinh dưỡng là nhân tố được nhắc đến nhiều nhất vì kĩ năng chủ động phục vụ không quá gian nan.
Bốn dưỡng chất cần thiết cho não
Chất đạm: đạm là vật liệu thành lập nên các tế bào mô, cơ quan, cung ứng các nguyên liệu cần thiết cho sự hình thành các dịch tiêu hóa, nội tiết tố, men và vitamin. Khi thiếu chất đạm sẽ ảnh hưởng đến sản xuất của cơ thể nói chung và não bộ nói riêng.
Chất iod: khi thiếu iod thì không những lượng iod trong thực phẩm di chuyển qua nhau thai của người mẹ, sang bào thai sẽ không đủ để phục vụ sự sản xuất não bộ tối ưu, mà nguy cơ hàm lượng iốt trong sữa mẹ cũng sẽ rất thiếu, dẫn đến suy giảm sản xuất não bộ và làm sinh ra bệnh đần độn do thiểu năng tuyến giáp.
Chất sắt: trẻ bị thiếu máu, thiếu sắt có chỉ số sản xuất tâm thần và vận động thấp hơn trẻ cùng trang lứa trong cùng môi trường sống. Khi trẻ đã lớn, nếu bị thiếu máu, thiếu sắt cũng sẽ ảnh hưởng đến sự sản xuất trí nhớ và kết quả học tập.
Các acid béo không no chuỗi dài: thành phần của não bộ có đến 60% là chất béo. Trong đó DHA (Docosahexaenoic Acid) và ARA (Arachidonic Acid) là các thành phần lipit chính của não. Trong thời gian có thai, người mẹ huy động DHA và ARA để cung cấp cho sự sản xuất não bộ thai nhi. Người mẹ tiếp tục cung ứng hai dưỡng chất cần thiết này qua nguồn sữa của mình nên nuôi con bằng sữa mẹ sẽ làm tăng chỉ số mưu trí của trẻ. Trẻ được bú sữa mẹ có chỉ số mưu trí (IQ) cao hơn trẻ bú bình từ 3 - 5 điểm.
Ngoài 4 chất dinh dưỡng cần thiết kể trên, còn nhiều các vi chất dinh dưỡng khác như: kẽm, magiê, đồng, crom, selen… cũng rất cần thiết cho sự sản xuất cơ thể của trẻ cũng như não bộ.
Lúc mang bầu nên ăn nhiều cá
Muốn cung cấp cho trí mưu trí của con, trước và trong thời kỳ có bầu, thời gian cho con bú người mẹ phải ăn uống trọn vẹn các dưỡng chất cần thiết để sản xuất não tốt: đạm, iod, sắt, acid folic, các acid béo chưa no (DHA, ARA) có trong các loại thực phẩm như thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa, rau xanh và quả chín. Người mẹ nên ăn nhiều cá, nhất là các loại cá biển có chứa nhiều acid béo chưa no, uống thêm dầu gan cá, ăn các loại dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu ôliu…) cũng cung ứng các tiền DHA và ARA, đó là các anpha linolenic, axit linoleic… khi vào trong cơ thể sẽ được tổng hợp thành DHA và ARA. Nhiều nghiên cứu đã được công nhận kết quả cho thấy khi có thai bà mẹ ăn cá thường xuyên hơn 5 lần/tuần sinh ra con có chỉ số IQ cao hơn tám điểm so với các bà mẹ không ăn cá trong thời kỳ có bầu.
Tiếp tục trong hai năm cho con bú nếu bà mẹ thường xuyên ăn cá, dầu thực vật thì nguồn DHA và ARA trong sữa mẹ sẽ cao, giúp cho sự sản xuất thị lực và trí não của trẻ. Ở thời kỳ ăn dặm (từ bảy tháng đến ba tuổi), trẻ cần được ăn trọn vẹn các chất dinh dưỡng để cung ứng đủ đạm, sắt, iod… qua nguồn thức ăn động vật như thịt, cá, trứng, sữa; ăn muối, nước mắm có bổ sung iod; các acid béo không no từ dầu ăn, dầu gan cá, cá biển, các loại vitamin và muối khoáng khác từ nguồn rau xanh và quả chín; uống các loại sữa có bổ sung DHA, ARA, iod, sắt, taurin và các vi chất dinh dưỡng khác.
Như vậy, muốn có đứa con mạnh khỏe các bà mẹ phải sẵn sàng trước khi có bầu từ 1 - 3 tháng. Ăn uống trọn vẹn khi có bầu, nuôi con bằng sữa mẹ, cho trẻ ăn bổ sung trọn vẹn và có lí thì trẻ sẽ sản xuất tốt về thể lực và trí não, câu kết với việc giáo dục và môi trường sống tốt chúng ta sẽ có những trẻ em mưu trí và mạnh khỏe.
ThS.BS. LÊ THỊ HẢI
0 nhận xét:
Đăng nhận xét