12/3/16

Sữa mẹ và cách cho con bú

By
SKĐS - Sữa mẹ là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ đã được các nhà khoa học cũng như cộng đồng người dân khẳng định. Tuy vậy, cách cho con bú sữa mẹ đúng phương pháp là vấn đề không kém phần quan trọng.

Sữa mẹ là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ

Sữa mẹ rất thích hợp với trẻ sơ sinh vì chúng có toàn vẹn năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, vitamin, muối khoáng với tỉ lệ thích hợp cho sự hấp thu và phát hành cơ thể của trẻ một cách có lí, tránh sự tăng cân quá mức. Nếu trẻ được bú mẹ, trẻ sẽ được lớn nhanh, phòng được tình trạng suy dinh dưỡng, giúp trẻ lanh lợi, không bị thiếu vitamin A, thiếu máu do thiếu sắt; không bị thiếu chất canxi, phospho...

Cho trẻ bú sữa mẹ đúng nguyên lý là một yêu cầu cần thiết

Đồng thời, sữa mẹ cũng là chất dịch thể sinh học tự nhiên chứa nhiều chất kháng khuẩn, tăng nhanh chất đề kháng cho trẻ, tăng nhanh thị lực cho mắt của trẻ. Trong sữa mẹ còn có những nhân tố giữ gìn cơ thể cho trẻ mà không thể có loại thức ăn nào có thể thay thế được, đó là các globulin miễn dịch chủ chốt là IgA (immunoglobulin A) có chức năng giữ gìn cơ thể của trẻ chống lại các bệnh đường ruột và bệnh nhiễm khuẩn; vì vậy trẻ bú được sữa mẹ thường ít khi bị bận bịu bệnh. Sữa mẹ cũng có chức năng chống dị ứng vì trên thực tế ghi nhận trẻ bú sữa mẹ ít bị dị ứng và eczema hơn là bú sữa bò.

Dường như, việc cho trẻ bú sữa mẹ rất đơn giản cho sinh hoạt của người mẹ và thích hợp với điều kiện kinh tế của gia đình. Trẻ bú sữa mẹ đơn giản cho sinh hoạt của người mẹ vì thực tế không cần khí cụ, không cần đun nấu và pha chế, không mất thời gian sẵn sàng, không dựa vào vào giờ giấc và bất cứ lúc nào cũng có thể cho trẻ ăn bú được ngay. Trẻ bú sữa mẹ cũng thích hợp với điều kiện kinh tế của gia đình vì không cần phải mua sữa, không cần khí cụ pha chế sữa để dùng như dùng loại sữa bò. Một vấn đề cần được nhiệt tình là khi người mẹ có cơ chế ăn uống, sinh hoạt có lí, tinh thần dễ chịu thì sẽ có toàn vẹn sữa cần thiết cho con bú. Việc nuôi con bằng sữa mẹ cũng là cơ hội, điều kiện để gắn bó tình cảm của mẹ con, người mẹ và con trẻ được gần gụi nhau hơn; đây là nhân tố tâm lý cần thiết cho sự phát hành hài hòa về thể chất và tinh thần của trẻ. Người mẹ nuôi con bằng sữa của chính mình sẽ góp phần ngăn ngừa sự có bầu, hạn chế sinh nở trong thời gian nuôi con còn nhỏ do khi cho trẻ bú sữa, tuyến yên sẽ tiết ra chất prolactin có chức năng ức chế sự rụng trứng, giảm kỹ năng sinh nở, đồng thời giảm được tỉ lệ ung bận bịu thư vú.

Cách cho con bú sữa mẹ

Bú sữa mẹ là một hoạt động phản xạ tự nhiên của trẻ khi mới chào đời. Tuy nhiên, người mẹ cần phải có kiến thức và hiểu biết cần thiết để cho trẻ bú đúng nguyên lý nhằm bảo đảm nguồn sữa mẹ đến được với trẻ một cách toàn vẹn và có lí.

Sau khi trẻ được hình thành trong vòng nửa giờ, tốt nhất là người mẹ nên cho trẻ bú sữa ngay; không chờ cho có hiện tượng căng sữa hay xuống sữa mới cho trẻ bú vì việc hy vọng như vậy sẽ khiến cho sữa càng tiết xuống chậm hơn và càng dễ bị mất sữa. Lưu ý cho trẻ bú càng sớm càng tốt vì sữa mẹ được tiết theo bề ngoài phản xạ, nếu trẻ càng bú sớm thì càng có chức năng kích thích tiết sữa sớm; việc trẻ được bú sữa non sẽ có kỹ năng được giữ gìn tốt và ngăn ngừa sự nhiễm bệnh. Động tác bú sữa của trẻ còn giúp cho người mẹ sớm co hồi tử cung, có chức năng cầm máu sau kbăng hà. Cần cho trẻ nằm gần người mẹ để tạo điều kiện tiện dung đối với việc cho con bú. Số lần cho trẻ bú sữa mẹ không nên hạn chế, không theo lao lý giờ giấc mà nên theo yêu cầu của trẻ kể cả ban ngày lẫn đêm hôm. Người mẹ càng ít sữa càng cần cho trẻ bú nhiều để kích thích sự bài tiết sữa của vú.

Khi cho trẻ bú sữa, người mẹ phải ở tư thế nằm hoặc ngồi một cách dễ chịu, cho trẻ áp sát vào mẹ, đầu và thân trẻ nằm thẳng, đỡ phần mông nếu trẻ nhỏ. Mặt trẻ quay vào vú mẹ, mũi trẻ đối diện với núm vú, người mẹ có thể dùng tay nâng vú cho trẻ dễ bú. Cằm trẻ phải tỳ vào vú mẹ, miệng mở rộng, môi dưới hướng ra ngoài quầng vú, phía trên miệng nhiều hơn ở phía dưới. Để miệng trẻ ngậm sâu vào quầng đen xung quanh núm vú để trẻ mút dễ hơn. Sau khi trẻ ngậm bắt vú tốt, trẻ sẽ mút chậm và mút sâu. Thời gian bú sữa tùy theo từng đứa trẻ nhưng phải bảo đảm cho đến khi trẻ tự rời vú mẹ. Nếu trẻ bú chưa đủ lượng sữa cần thiết thì chuyển sang vú phía bên kia. Lưu ý nên cho trẻ bú kiệt sữa một bên vú rồi mới chuyển sang vú còn lại để trẻ có thể mút được nguồn sữa cuối của một bữa bú vì nguồn sữa này rất giàu chất béo. Trẻ bú được xem là có hiệu quả nếu thấy vú mẹ căng lên trước khi bú và trở nên mềm ra sau mỗi bữa bú, người mẹ cảm thấy dễ chịu và dễ chịu trong khi cho con bú sữa.

Cần nhớ rằng khi trẻ lớn lên từ 4 - 6 tháng tuổi vẫn tiếp tục cho trẻ bú hoàn toàn bằng nguồn sữa mẹ kể cả khi trẻ bị bệnh hoặc bị tiêu chảy. Nếu trẻ bị sinh non, yếu không bú được hoặc mẹ bị ốm nặng hay bận bịu một số bệnh không thể cho trẻ bú được thì vắt sữa cho trẻ uống bằng thìa. Các nhà khoa học khuyến cáo nên cho trẻ bú kéo dài trong khoảng thời gian từ 18 - 24 tháng hoặc lâu hơn, không nên cai sữa cho trẻ trước 12 tháng.

Khi cai sữa cho trẻ cần lưu ý:

Không nên cai sữa cho trẻ quá sớm khi chưa có toàn vẹn thức ăn thay thế hoàn toàn các bữa bú sữa mẹ. Không nên cai sữa cho trẻ vào mùa hè nóng giãy, trẻ kém ăn. Không nên cai sữa cho trẻ đột nhiên ngột vì dễ gây sang chấn tinh thần, làm trẻ quấy khóc, biếng ăn. Không nên cai sữa cho trẻ khi trẻ bị ốm hoặc bị tiêu chảy vì thức ăn thay thế, trẻ chưa có thể thích nghi được sẽ làm tăng rối loạn tiêu hóa, dễ bị suy dinh dưỡng. Sau khi cai sữa, cần có các thức ăn thay thế để bảo đảm toàn vẹn chất dinh dưỡng cho trẻ nhất là chất đạm như thịt, cá, trứng, đậu, đỗ...; chất béo như dầu, mỡ và các loại rau quả...

Lời khuyên thầy thuốc
Người mẹ có bầu phải xác định rằng sữa mẹ là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ trong những tháng năm trước tiên của cuộc đời khi trẻ được hình thành. Vì vậy, người mẹ cần có những kiến thức và sự hiểu biết toàn vẹn, cần thiết về lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ để giữ gìn nguồn sữa cho trẻ từ lúc khởi đầu mới có bầu cho đến khi cho con bú. Cách cho con bú sữa đúng nguyên lý cũng là một yêu cầu cần thiết, cần thiết để trẻ có thể tiếp thu được nguồn sữa mẹ một cách hoàn chỉnh nhằm giúp trẻ lớn lên và phát hành thông thường.

BS. NGUYỄN TRÂM ANH

0 nhận xét:

Đăng nhận xét