13/3/16

Trẻ ăn cá ngừ bị ngộ độc, tại sao?

By
Vì sao ăn cá ngừ có thể ngộ độc? Ngộ độc thực phẩm nói chung do nhiều nguyên nhân, riêng đối với cá ngừ ngộ độc chủ yếu là do dị ứng.

Vì sao ăn cá ngừ có thể ngộ độc? Ngộ độc thực phẩm nói chung do nhiều nguyên nhân, riêng đối với cá xong xuôiộ độc chủ quản là do dị ứng.

Trong thời gian qua đã xảy rangộ độc thực phẩm ở một số nơi mà người ngộ độc là công nhân của các công ty cóbếp ăn cộng đồng và nguyên nhân là do ăn cá ngừ. Một số trẻ cũng đôi lúc bịngộ độc do ăn cá ngừ.

Ngộ độc cá ngừ chủ quản là do dị ứng

Khi ta ăn cá ngừ hoặc bất kỳthức ăn nào mà cơ thể không chịu tiếp nhận (hay nói nôm na là không hạp) để đưađến phản ứng dị ứng đều có vai trò của chất sinh học có tên histamin.Histaminlà chất sinh học có sẵn trong cơ thể ra, thông thường nó được giữ bên trong tếbào bạch cầu không gây hại, chỉ khi nó được phóng thích từ các bạch cầu ra để ởtrạng thái hòa bình và gắn vào các thụ thể (là nơi tiếp nhận) ở một số nơi trongcơ thể ta để gây dị ứng. Như histamin gắn vào các thụ thể ở da sẽ gây ngứa, nổimề đay; ở hệ hô hấp gây tiết dịch ở niêm mạc mũi (gây sổ mũi), gây co thắt phùnề phế quản (gây cơn hen); ở  mắt gây đỏmắt, ở đường tiêu hóa gây đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy…

Ăn cá ngừ ta có thể bị dị ứngvì hai nguyên nhân. Trong thịt cá ngừ đã chứa sẵn  histamin hòa bình (do quá trình chế biến hoặc cágọi là tươi thật ra không tươi, tấn công bắt từ ngoài biển khơi đưa đến tay ngườitiêu sử dụng không thể nào còn tươi, thịt cá đã bị ươn và chuyển hóa hình thànhhistamin) khiến cho người ăn bị dị ứng. Trường hợp thứ nhất này khiến cho ngườikhông thuộc loại nhạy cảm vẫn có thể bị dị ứng do cơ thể tiếp nhận quá nhiềuhistamin gây ngộ độc, và là trường hợp thường xảy ra cho số đông ăn bếp ăn tậpthể đã kể ở trên. Trường hợp thứ hai là người ăn nhạy cảm hay còn gọi là dễ bịdị ứng, không hạp chất đạm từ cá ngừ (thịt cá ngừ dù là tươi lại là chất gây dịứng) hình thành rối loạn trong cơ thể, histamin từ các tế bào bạch cầu có ngaytrong cơ thể phóng thích ra bên ngoài quá nhiều hình thành phản ứng dị ứng. Khôngchỉ cá ngừ mà bất kỳ  thức ăn biển  nào như cá thu, tôm hùm, nghêu, sò, ghẹ…đềucó thể gây dị ứng, tuy nhiên tùy theo cơ địa mỗi người, có người dị ứng vớithức ăn này mà không bị dị ứng với thức ăn kia. Trong trường hợp dị ứng cá ngừ(hoặc bất kỳ thức ăn nào khác), nếu chỉ nổi mề đay, ngứa, ta có thể đến nhàthuốc nhờ dược sĩ và chỉ dẫn sử dụng thuốc chữa dị ứng (còn gọi là thuốc khánghistamin như: Phénergan, Polaramine, Claratyne, Hismanal, Zyrtec…). Đối với trẻcon cũng thế, có thể cho chúng sử dụng thuốc dạng xi-rô trị dị ứng như xi rôPhenergan, Théralène… để chữa dị ứng do ăn cá ngừ. Nếu dị ứng nặng phải đưa đếnbệnh viện cứu cấp chữa trị. Lưu ý, khi bị dị ứng với một loại thức ăn nào, tanên tránh không nên sử dụng loại thức ăn đó nữa. Bị dị ứng lần đầu có thể rất nhẹnhưng lần dị ứng sau có thể rất nặng, thậm chí có thể nguy đến tính mạng. Vìvậy, người đã bị dị ứng với tôm càng nướng, tốt nhất là tránh ăn, không nên vìthèm quá mua thuốc uống phòng rồi tiếp tục ăn là điều không nên).

Dị ứng là loại rối loạn đặcbiệt. Vì vậy, có người mới tiếp xúc đợt đầu chất gây dị ứng (như mới ăn lần đầucá ngừ) là đã bị dị ứng. Nhưng có người phải tiếp xúc nhiều lần, trong thời gian dài mới bị dị ứng. Ở đây không gọilà histamin tích tụ dần trong cơ thể, mà do cơ chế sinh dị ứng phức hợp yên cầucó thời gian cho cơ thể hình thành chất chống dị ứng (gọi là kháng thể) để lầntiếp xúc sau với chất gây dị ứng mới gây rối loạn.


Đối với các bậc phụ huynh, cóngười nghe nói ăn cá ngừ hoặc thức ăn biển dễ dị ứng nên nhất quyết không chocon mình ăn loại thức ăn này với mục đích giữ gìn cho trẻ, làm như thế có tốtchăng?

Cá ngừ và thức ăn biển nóichung là nguồn chất đạm rất tốt. Cơ chế hình thành dị ứng đã được diễn giả ởtrên, đây không phải là rối loạn luôn luôn xảy ra ở trẻ vì “công dụng gan củatrẻ chưa tạo ra hoàn chỉnh, không loại được độc tố từ cá ngừ” (trích thưcủa một phụ huynh không cho con em mình ăn cá ngừ vì nghĩ sai về cơ chế dịứng). Vì vậy, nếu trẻ con không bị dị ứng với cá ngừ (thử trước bằng cách choăn một lượng nhỏ cá ngừ, nếu không xảy ra bất thường như nổi mề đay, ngứa thìkhông có việc gì), rất nên cho ăn cá ngừ để có chất dinh dưỡng là chất đạm. Cònđối các bếp ăn cộng đồng, nguyên nhân gây ngộ độc do ăn cá ngừ là do cá ngừ muakhông được tươi, quá trình bảo quản, chế biến thực phẩm không tốt. Vì vậy, cácbếp ăn cộng đồng phải vâng lệnh ngặt nghèo các pháp luật về bình yên thực phẩm đãđược các cơ quan công dụng đã đề ra, để không xảy ra ngộ độc thực phẩm nóichung, trong đó có ngộ độc do ăn cá ngừ.

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC

0 nhận xét:

Đăng nhận xét