Y học cổ truyền - Tây dương sâm - “Nhân sâm” của mùa hè

Tây dương sâm là loại sâm mọc ở Mỹ, Canada, Pháp, còn được gọi là dương sâm, tây sâm, Hoa Kỳ sâm (tên khoa học là Panax quinquefolium L.). Theo y học cổ truyền, tây dương sâm cũng công hiệu tương tự như nhân sâm nhưng không bổ bằng.

(SKDS) - Tây dương sâm là loại sâm mọc ở Mỹ, Canada, Pháp, còn được gọi là dương sâm, tây sâm, Hoa Kỳ sâm (tên khoa học là Panax quinquefolium L.). Theo y học cổ truyền, tây dương sâm cũng công hiệu tương tự như nhân sâm nhưng không bổ bằng. Tây dương sâm có ưu thế về bổ dưỡng phế âm, tkhô hanh hư hỏa, dưỡng vị sinh tân nên khác biệt thích hợp trong mùa hè, khi thời tiết nóng giãy, cơ thể dễ mất nhiều mồ hôi, làm phát sinh các chứng miệng khô họng khát, mệt mỏi, sức làm việc giảm sút, chán ăn, tiểu tiện sẻn đỏ, đại tiện dễ táo kết. Sau đây là một số món ăn, nước uống từ tây dương sâm rất thích hợp trong mùa nóng.

Tây dương sâm trà:

tây dương sâm 1 - 2g, thái lát mỏng, hãm uống thay chè. Dùng cho trường hợp âm hư phát nhiệt, phế hư cửu khái, miệng khô họng khát, đau nhức răng miệng.

Tây dương sâm hầm long nhãn: tây dương sâm 1 - 6g, long nhãn 4 - 24g, chưng hầm với lượng nước thích hợp, ăn rải rác trong ngày. Dùng cho trường hợp đại tiện khó
, trĩ xuất huyết đau rát hậu môn, thể trạng suy nhược.

Tây dương sâm 1 - 6g, thái lát mỏng, ngậm trong ngày. Dùng cho các trường hợp viêm loét miệng lặp đi lặp lại.

Yến sào tây dương sâm: tây dương sâm 3g, yến sào 3g. Hầm cách thủy. Dùng cho các trường hợp suy kiệt, phế hư cửu khái, đạo hãn, di tinh.

Tây dương sâm duyên đậu tkhô hanh thử (ích khí thang):

tây dương sâm 5g, đậu xanh 15g, vỏ dưa hấu 30g. Sắc hoặc hãm. Dùng cho các trường hợp say nắng, say mát rượi
cao, vã mồ hôi, khát nước, tiểu ít, mệt mỏi, vật vã, kích động, mê sảng.

Gà đen, tây dương sâm hầm cách thủy: gà đen 1 con làm tinh khiết
bỏ ruột, tây dương sâm 12g đặt trong bụng gà, nước lượng thích hợp. Bung nhừ hoặc hầm cách thủy. Thêm gia vị ăn. Dùng cho các trường hợp già yếu suy nhược và thời kỳ phục hồi
sau các bệnh truyền nhiễm, nhiễm khuẩn có sốt dài ngày, cơ thể suy kiệt.   

   BS.Nguyễn Tiểu Lan