27/4/16

Y học cổ truyền - Thực hư về công dụng của sừng tê giác

By
SKĐS - Những công dụng của sừng tê giác được gán ghép, nhân nhiều lên, thổi phồng để trở thành huyền thoại chữa được “bá bệnh”

Đối với phương thuốc
, vị thuốc có liên quan đến động vật hoang dã thuộc loại quý hiếm cần phải bảo tồn triệt để (như: cao hổ cốt, sừng tê giác), quan điểm cần nhất quán là chúng không phải là sinh vật tồn tại chỉ nhằm chữa bệnh cho nhân loại
.

Tê giác là động vật hoang dã, có nhiều tên khoa học do có nhiều loại, như: tê giác một sừng ở Ấn Độ có tên Rhinoceros unicornis L., tê giác ở Indonesia có tên Rhinoceros sumatrensis Cuvier, tê giác hai sừng Rhinoceros bicornis L.Về sừng tê giác, trên thị trường người ta phân biệt sừng tê giác ở châu Á (Cornu Rhinoceri asiatici) và sừng tê giác ở châu Phi (Cornu Rhinoceri africani). Thành phần hóa học chủ công của sừng tê giác gồm có keratin, calci carbonat, calci phosphat, protein (có các acid amin điển hình như: tyrosin, cystein, thiolactic…)… Theo báo cáo của Nam Kinh Dược học viện Trung Quốc, nước chiết sừng tê giác có phản ứng của alcaloid (một hợp chất thường thấy trong các loại dược thảo cho nhiều chức năng dược lý khác biệt
). Tuy nhiên, cho tới nay, thành phần hoạt chất (tức chất cho chức năng điều trị nào đó) trong sừng tê giác vẫn chưa rõ là gì (theo sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS.TS. Đỗ Tất Lợi, Nhà xuất bản Y học, năm 2000). Theo sách cổ, sừng tê giác có vị đắng, chua, mặn, tính hàn, đi vào 3 kinh tâm, can, vị; có chức năng mát huyết, giải ôn độc và định kinh; được dùng khi bị sốt cao đưa đến điên cuồng hoặc mê man, sốt vàng da, thổ huyết, nhức đầu, ung độc, hậu bối… Nhưng từ những gì được ghi trong sách cổ, sừng tê giác theo thời gian được dùng theo kinh nghiệm dân gian và được đồn đại, truyền miệng cho đến nay, những chức năng của sừng tê giác được gán ghép, nhân nhiều lên, thổi phồng để trở thành huyền thoại chữa được “bá bệnh”, như: sừng tê giác chữa được nhiều loại ung thư hoặc chữa một cách “thần sầu” bệnh yếu sinh lý, liệt dương ở nam giới. Và vì thế, sừng tê giác trở thành một vị thuốc rất đắt tiền, và tê giác bị săn lùng, bị tận diệt một cách không thương tiếc để ngày nay được nêu trong sách đỏ cần được bảo vệ nghiêm ngặt.

Cũng xin nói thêm, một chức năng của bài - vị thuốc gọi là chữa trị theo kinh nghiệm dân gian hay dùng theo lối truyền miệng, đồn đại nếu không trải qua một nghiên cứu khoa học đúng quy cách chứng thực thì chức năng ấy không thể gọi là chắc chắn (có người dùng thấy có chức năng nhưng nhiều ngườidị thườngi thấy chẳng có chức năng gì cả, trong khoa học chức năng ấy được gọi là chẳng có giá trị về mặt thống kê). Nền y học được quả đât công nhận hiện thời
hiện thời
được gọi là y học thực chứng (evidence-based medicine), tức là chức năng hiệu quả của một thuốc hay một phương thức trị liệu nào đó phải dựa vào chứng cứ là kết quả thử nghiệm lâm sàng khoa học đúng quy cách chứ không dựa vào sự đồn đại, truyền miệng. Nền y học cổ truyền của ta cũng đang thừa kế, phát hành
trong chiều hướng thực hiện các thành phầm khoa học bài bản chứng thực chức năng của các vị thuốc, phương thuốc
dùng theo kinh nghiệm dân gian lâu đời ở nước ta.

Cho tới nay, chức năng chữa bệnh của sừng tê giác vẫn dựa theo lời đồn đại, truyền miệng chứ chưa có thành phầm khoa học nào xác định tính hiệu quả của chức năng này. Và nếu chưa chứng minh được bằng nghiên cứu khoa học đúng quy cách thì các chức năng đó có khi chỉ là thêu dệt, chỉ là huyền thoại. Nếu chỉ dựa vào huyền thoại mà nhân loại
tìm cách tận diệt một loài thú hoang dã quý hiếm, và việc mua bán lậu sừng của chúng thật ra vì lòng tham lợi nhuận vĩ đại
, thì phải xem các hành động đó là tội trạng cần trừng trị.

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC

(ĐH Y Dược TP.HCM)

Nghiên cứu phát hành<br /> loa phát tkhô hanh cho người nghe kémNghiên cứu phát hành
loa phát tkhô hanh cho người nghe kém
10 cách làm trắng răng tự nhiên10 cách làm trắng răng tự nhiên Một trường hợp phì đại tuyến vú hiếm gặp mặtMột trường hợp phì đại tuyến vú hiếm gặp mặt

 

0 nhận xét:

Đăng nhận xét